Voorkom erfenisruzies door uw nalatenschap proactief te plannen

Wanneer een familielid overlijdt, leidt dit jammer genoeg meer dan eens tot een erfenisruzie. De afhandeling van een nalatenschap wordt dan ook steeds problematischer. Om uw nabestaanden financiële en fiscale zorgen te besparen en om erfenisruzies te vermijden, regelt u uw successie best doordacht en binnen het bredere kader van uw financieel plan op maat, dat eveneens rekening houdt met uw inkomen, vermogen en pensioensituatie.

Hoe ontstaan erfenisruzies?

Erfenisruzies ontstaan vaak door een combinatie van emotionele en praktische factoren:

• Nieuw samengestelde gezinnen: stiefouders en stiefkinderen kunnen andere verwachtingen hebben dan de biologische familieleden.
• Verwaterde familiebanden: door fysieke afstand of drukte in het dagelijks leven hebben familieleden soms minder contact met elkaar. Dat leidt er (onbedoeld) toe dat nabestaanden de overleden persoon (erflater) in kwestie lange tijd niet meer gezien of gesproken hebben en ook diens intentie en wil niet (meer) kennen.
• Complexe regelgeving: de overvloed aan informatie en ingewikkelde juridische regels kunnen ervoor zorgen dat de werkelijke intenties van de overledene niet altijd worden nageleefd.
• Ongelijke verdeling: ouders steunen hun kinderen vaak op verschillende manieren tijdens hun leven. Deze verschillen worden echter bij de afhandeling van de nalatenschap soms als oneerlijk ervaren en/of effectief op verschillende manieren juridisch gekwalificeerd.

Welke handelingen kunnen (later) voor problemen zorgen? 

De goede bedoelingen van ouders om hun kinderen tijdens hun leven te ondersteunen, kunnen later onbedoeld leiden tot ongelijkheden en conflicten. Enkele voorbeelden:

• Startkapitaal voor een zelfstandige zaak
• Een aanbetaling voor de aankoop van een woning
• De financiering van buitenlandse studies
• Financiële hulp aan een kind met schulden
• Een kind gratis laten wonen in een eigen woning of appartement
• Huur betalen voor een kind.

Ook al zijn deze steunacties goedbedoeld, ze zijn bij de afhandeling van een nalatenschap vaak niet gelijk voor de wet, met alle gevolgen van dien. Zo kan het gratis laten wonen van een kind in een onroerend goed niet worden aangerekend op de te verdelen massa, terwijl financiële giften aan een ander kind dan weer wel als een voorschot op het erfdeel worden gezien. Dit kan onbedoeld leiden tot een ongelijke behandeling van de kinderen, wat na het overlijden van de erflater niet meer recht te zetten valt.

7 kernprincipes om erfenisruzies te voorkomen

1. Wees de regisseur van uw eigen vermogensplan: Als schenker of erflater heeft u het recht om zelf te bepalen wat er met uw vermogen gebeurt. Het is belangrijk om te beseffen dat uw vermogen in eerste instantie uzelf ten goede komt en dat u de volledige beslissingsbevoegdheid heeft over wat ermee gebeurt.
2. Start met een goede basis: Zorg ervoor dat u eerst zelf een volledig en helder overzicht heeft van uw persoonlijke financiële en fiscale situatie.  
3. Een goede administratie bijhouden is cruciaal: Wil u later misverstanden en conflicten voorkomen, dan kan het aangewezen zijn om bonnetjes, aankoopbewijzen, … zorgvuldig bij te houden. Dit kan bijvoorbeeld aangewezen zijn wanneer één van de kinderen via een zorgvolmacht de financiën beheert van de ouders. 
4. Neem beslissingen zonder externe invloeden: het is vaak beter om keuzes te maken zonder invloed van buitenaf om conflicten te vermijden. Kies daarentegen een externe adviseur om beslissingen te nemen die puur gebaseerd zijn op uw wensen, zonder externe druk of inmenging van anderen.
5. Schenk bij leven, als dat mogelijk is: Wanneer u ervoor kiest om bij leven te schenken,  zorg er dan voor dat u dit goed laat documenteren en laat uzelf juridisch ondersteunen. Dit helpt om de schenking in goede banen te leiden en toekomstige conflicten te voorkomen.
6. Leg uw wensen vast in een testament: een uitvoerbaar en goed doordacht testament kan een goede optie zijn als u na uw overlijden conflicten wil vermijden. Overweegt u dit, neem dan de tijd om een duidelijk testament op te stellen waarin u uw keuzes en beslissingen uitlegt. Praat via uw testament.
7. Overweeg alternatieve oplossingen: er zijn diverse manieren om uw vermogen te verdelen. Denk ook eens na over andere mogelijkheden zoals levensverzekeringen met begunstigingsclausules, investeringen in onroerend goed, of het opzetten van een maatschap.

Geef erfenisruzies geen kans dankzij deskundige ondersteuning

Strategica ondersteunt u deskundig bij uw successieplanning: we identificeren en pakken mogelijke probleemgebieden aan en treden op als uw betrouwbare familieadviseur op financieel, juridisch-technisch en menselijk vlak. Dankzij onze proactieve aanpak helpen we toekomstige conflicten te voorkomen en begeleiden we u bij doordachte beslissingen. Daarbij plannen we regelmatige overlegmomenten om uw familiegeschiedenis en gevoeligheden te begrijpen. In tegenstelling tot eenmalig overleg, zorgt onze continue begeleiding voor een persoonlijk aanspreekpunt bij belangrijke beslissingen, waarbij u en uw wensen centraal staan.

Meer weten? Neem deel aan een gratis infosessie over vermogens- en successieplanning in uw buurt. Of contacteer ons voor een gratis introductiegesprek.