10 Tips m.b.t. loonoptimalisatie van zelfstandige bedrijfsleiders

Wanneer het einde van een boekjaar nadert, rijst de vraag naar fiscale optimalisaties voor dat lopende boekjaar. Naast de winst – en belastingoptimalisaties binnen de vennootschap zijn er ook een aantal mogelijkheden die u, binnen de wettelijke grenzen, toelaten uw verloning als bedrijfsleider te optimaliseren. In dit artikel geven we enkele tips en aandachtspunten mee.  

1. Verhuur aan de vennootschap

Wanneer u als bedrijfsleider een beroepsmatig aangewende ruimte (vb. een bureauruimte) verhuurt aan uw vennootschap, dan kan u op een fiscaalvriendelijke manier geld uit uw vennootschap halen. Huurinkomsten worden namelijk minder zwaar belast dan een beroepsinkomen. Hoewel beide inkomsten onderworpen zijn aan de progressieve tarieven in de personenbelasting, geldt er een hoger kostenforfait van 40% voor onroerende inkomsten t.o.v. 3% voor beroepsinkomsten van een bedrijfsleider. Bovendien zijn er geen sociale bijdragen verschuldigd op huurinkomsten.

De wetgever heeft hier wel een zekere beperking aan verbonden: Wanneer de huurinkomsten, verkregen uit uw vennootschap, hoger zijn dan 5/3de van het gerevaloriseerde kadastraal inkomen, dan zal het overschrijdend gedeelte geherkwalificeerd worden als een beroepsinkomen voor de bedrijfsleider.

U kan tevens overwegen om het aanwezige meubilair (vb. bureau, bureaustoel…) te verhuren aan uw vennootschap. Het gedeelte van de huurprijs, dat betrekking heeft op de verhuring van de meubels, wordt beschouwd als een roerend inkomen. Na een kostenforfait van 50% worden de netto huurinkomsten afzonderlijk belast aan 30%. Ook hier zijn geen sociale bijdragen noch roerende voorheffing verschuldigd.

2. Intresten op een rekening courant

Als bedrijfsleider kan u geld lenen aan uw vennootschap. Het is mogelijk om intresten aan te rekenen op de terbeschikkingstelling van uw geldsom. Voor de vennootschap zijn de betaalde intresten een aftrekbare kost, terwijl er in hoofde van de bedrijfsleider 30% roerende voorheffing verschuldigd is op de ontvangen intresten. Voor inkomstenjaar 2022 geldt er een marktconforme intrestvoet van 4,07%.

Ook hier werden er enkele grenzen in de wetgeving vastgelegd, met als enig doel een mogelijke onderkapitalisatie van de vennootschap te vermijden.

3. Voordelen in natura

Voordelen van alle aard zijn de voordelen die door de vennootschap toegekend worden aan de bedrijfsleider. Ook al worden deze gefinancierd door de vennootschap, u kan hier ook privé gebruik van maken. De bekendste voorbeelden zijn de kosteloze terbeschikkingstelling van een woning, het privé gebruik van een wagen, smartphone, laptop….

Voordelen van alle aard toegekend aan bedrijfsleiders worden beschouwd als een belastbaar beroepsinkomen, wanneer deze kaderen in de uitoefening van de beroepsactiviteit. Bijgevolg zijn deze onderhevig aan personenbelasting alsook sociale bijdragen.

In principe moet de waarde van deze voordelen van alle aard overeenstemmen met de werkelijke waarde. Voor een aantal voordelen wordt er ook een forfaitaire waarde gehanteerd. Vaak ligt dit forfait lager dan de werkelijke waarde, waardoor  u op een lagere som belast zal worden.

4. Maaltijdcheques

Een bijkomende manier om de verloning van een bedrijfsleider te optimaliseren, is de toekenning van maaltijdcheques. Inderdaad, maaltijdcheques zijn niet enkel voorbehouden voor werknemers, ook u als bedrijfsleider kan ervan genieten (op voorwaarde dat uw werknemers er ook krijgen).

Maaltijdcheques worden beschouwd als een vrijgesteld sociaal en fiscaal voordeel indien voldaan is aan een aantal voorwaarden. Zo mogen de maaltijdcheques niet worden toegekend ter vervanging van bestaand loon en moet het aantal cheques gelijk zijn aan het effectief aantal gewerkte dagen.

5. Onkostenvergoeding

Ook kan een bedrijfsleider beroep doen op een forfaitaire onkostenvergoeding. Met andere woorden, de vennootschap kan een vast forfaitair bedrag per maand terugbetalen aan de bedrijfsleider als kosten eigen aan de vennootschap en waarvoor er geen bewijsstukken moeten worden voorgelegd. Dit kan bijvoorbeeld volgende kosten dekken: parkeertickets, carwash, de kostprijs van maaltijden tijdens dienstreizen, de aankoop van klein kantoormateriaal…

Wanneer de vennootschap kan aantonen dat de kosten een beroepsmatig karakter hebben, dan is deze onkostenvergoeding aftrekbaar in de vennootschap. In hoofde van de bedrijfsleider is de onkostenvergoeding niet belastbaar als u kan bewijzen dat de vergoeding ter dekking is van kosten die u eigen zijn en dat deze vergoeding daadwerkelijk hiervoor werd gebruikt.

6. Sociale bijdragen

Een zelfstandig bedrijfsleider dient sociale bijdragen te betalen. U heeft hierbij de mogelijkheid om deze zelf te betalen ofwel ten laste te leggen van de vennootschap. Wanneer u de sociale bijdragen door uw vennootschap laat betalen, dan wordt dit behandeld als een voordeel van alle aard, waarop u belastingen verschuldigd zal zijn. Desondanks is het interessant om de sociale bijdragen te laten betalen door uw vennootschap, omwille van 2 redenen. Vooreerst hoeft u uw privé portefeuille hiervoor niet aan te spreken. Bijkomend, wanneer de vennootschap uw sociale bijdragen ten laste neemt, telt dit mee als een regelmatige bezoldiging, wat dan weer een positieve impact heeft voor de aanvullende pensioenopbouw binnen de 80% regel.

7. Aanvullende pensioenopbouw via VAPZ

Zelfstandigen kunnen in eerste instantie zelf instaan voor de opbouw van een aanvullend pensioen, m.n. door een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) af te sluiten. Hierbij wordt de maximale jaarpremie bepaald op 8,17% van het netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar geleden, met een absoluut maximum van € 3 447,62 voor inkomstenjaar 2022. De premiebetaling van een VAPZ heeft niet alleen een gunstige invloed op uw belastingen maar ook op uw sociale bijdragen.

In principe wordt de VAPZ premie betaald met persoonlijke bijdragen. Maar ook hier kan u de VAPZ premie ten laste nemen in de vennootschap, wat behandeld zal worden als een voordeel van alle aard.

8. Aanvullend pensioenopbouw via IPT

Verdere pensioenopbouw in de vennootschap is mogelijk via een individuele pensioentoezegging (ofwel IPT). Een IPT is in feite een individuele levensverzekering waarbij uw vennootschap de verzekeringsnemer is en u als bedrijfsleider de verzekerde en begunstigde van het opgebouwde kapitaal. De betaalde premies zijn 100% aftrekbaar in uw vennootschap op voorwaarde dat de 80%-regel gerespecteerd wordt en u een periodieke bezoldiging geniet. De 80% regel bepaalt hoeveel pensioenkapitaal een zelfstandige op een fiscaalvriendelijke manier kan opbouwen. Uw wettelijk en aanvullend pensioen mogen samen niet meer bedragen dan 80% van uw laatste normale bezoldiging.

9. Gewaarborgd inkomen

Wat bij arbeidsongeschiktheid? Het is aangewezen een gewaarborgd inkomen te voorzien bij arbeidsongeschiktheid vanwege ziekte en invaliditeit. Op deze manier heeft u privé geen of een beperkt inkomstenverlies na een zekere wachtperiode. Ook hier heeft u verschillende mogelijkheden, maar de voorkeur geniet om dergelijke waarborg te koppelen aan een IPT. De premie voor een gewaarborgd inkomen, gekoppeld aan een IPT, is namelijk aftrekbaar in de vennootschap.  

10. Verlaagd tarief in vennootschapsbelasting

Het basistarief in de vennootschapsbelasting bedraagt 25%. Daarnaast geldt er een verlaagd tarief van 20% voor KMO’s op de eerste schijf van € 100 000 indien bepaalde voorwaarden vervuld zijn.

Een van de voorwaarden heeft betrekking op uw bezoldiging. Er moet tenminste aan één bedrijfsleider (natuurlijk persoon) een minimumbezoldiging van € 45 000 worden toegekend. Hierop worden 2 uitzonderingen voorzien: (1) Deze regel geldt niet voor startende ondernemingen gedurende de eerste 4 jaar. (2) Is het belastbaar resultaat lager dan € 45 000, dan dient de bezoldiging minstens gelijk te zijn aan het belastbaar resultaat.

Wilt u ook uw verloning als bedrijfsleider optimaliseren? Wij helpen u graag verder.