Erfbelasting besparen door schenking

Bij uw overlijden zijn uw erfgenamen (Vlaamse) erfbelasting verschuldigd op uw nalatenschap. Afhankelijk van de grootte van uw vermogen en wie uw erfgenamen zijn, kan deze belasting hoog oplopen. U kunt hierop anticiperen door uw vermogen reeds bij leven aan de gewenste personen over te dragen middels schenking. Wanneer u bij deze planningstechniek rekening houdt met enkele spelregels, kan dit een belangrijke belastingbesparing betekenen voor uw erfgenamen.

Progressieve tarieven in de erfbelasting

Voorbeeld: Peter is weduwnaar en heeft twee kinderen, Daan en Romy. Hij is eigenaar van een gezinswoning te Brugge (€ 400.000) en een appartement aan de kust (€ 300.000). Tevens bezit hij een effectenrekening (€ 500.000).

Bij overlijden van Peter zullen zijn kinderen erfbelasting verschuldigd zijn. De tarieven in de erfbelasting zijn progressief. Dit betekent dat de tarieven opklimmen per schijf: wanneer het geërfde vermogen een bepaald niveau (schijf) bereikt, wordt er een hoger tarief toegepast.

In ons voorbeeld zijn de tarieven in rechte lijn (in Vlaanderen) van toepassing. Er zal op de eerste schijf van € 50.000 3% erfbelasting verschuldigd zijn, 9% op de tweede schijf tot € 250.000 en 27% op al het geërfde netto-vermogen boven € 250.000.

De erfbelasting in rechte lijn wordt afzonderlijk berekend per erfgenaam. Tevens worden de tarieven afzonderlijk op de roerende en onroerende goederen toegepast:

Daan:

• Waarde onroerende goederen: € 350.000 – Erfbelasting: € 46.500
• Waarde roerende goederen: € 250.000 – Erfbelasting: € 19.500
• De totale waarde bedraagt € 600.000. Hierop is Daan € 66.000 erfbelasting verschuldigd.

Dezelfde rekensom geldt voor Romy:

• Waarde onroerende goederen: € 350.000 – Erfbelasting: € 46.500
• Waarde roerende goederen: € 250.000 – Erfbelasting: € 19.500
• De totale waarde bedraagt € 600.000. Hierop is Romy € 66.000 erfbelasting verschuldigd.

De totaal verschuldigde erfbelasting door Daan en Romy samen bedraagt € 132.000.

Schenken van uw onroerend vermogen

De totale successiekost is niet min in het voorbeeld. Maar Peter kan overwegen om een deel van zijn vermogen reeds bij leven weg te schenken.

Onroerende goederen kunnen enkel middels notariële akte worden geschonken. Deze akte wordt door de notaris ter registratie aangeboden, waarna er schenkbelasting verschuldigd is. Ook de tarieven in de schenkbelasting met betrekking tot onroerende goederen zijn progressief, maar de schijven zijn ruimer dan in de erfbelasting. Zo kan er aan elke begiftigde (in rechte lijn) tot € 150.000 aan onroerend vermogen worden geschonken aan een tarief van 3%:

Tarieven schenkbelasting onroerend goed Vlaanderen

• Van € 0 tot € 150.000: 3% (tarief rechte lijn/partners) – 10% (tarief alle andere personen)
• Van € 150.001 tot € 250.000: 9% (tarief rechte lijn/partners) – 20% (tarief alle andere personen)
• Van € 250.001 tot € 450.000: 18% (tarief rechte lijn/partners) – 30% (tarief alle andere personen)
• Vanaf € 450.001: 27% (tarief rechte lijn/partners) – 40% (tarief alle andere personen)

De begiftigde die overgaat tot een energetische renovatie (mits voldaan is aan enkele voorwaarden), kan genieten van een verlaagd tarief in de schenkbelasting. Dit geldt ook voor de begiftigde die binnen de drie jaar na de schenking het onroerend goed verhuurt voor minstens 9 jaar. Hiertoe dient hij te beschikken over een geregistreerde huurovereenkomst en een conformiteitsattest.

Verlaagde tarieven schenkbelasting onroerend goed Vlaanderen

• Van € 0 tot € 150.000: 3% (tarief rechte lijn/partners) – 9% (tarief alle andere personen)
• Van € 150.001 tot € 250.000: 6% (tarief rechte lijn/partners) – 17% (tarief alle andere personen)
• Van € 250.001 tot € 450.000: 12% (tarief rechte lijn/partners) – 24% (tarief alle andere personen)
• Vanaf € 450.001: 18% (tarief rechte lijn/partners) – 31% (tarief alle andere personen)

Er geldt echter wel een progressievoorbehoud. Wanneer de schenker binnen de drie jaar na de schenking van een onroerend goed overlijdt, dan wordt de waarde van de onroerende schenking die de overledene deed gedurende de 3 jaar voor zijn overlijden, in rekening gebracht om te bepalen welke tarieven in de erfbelasting van toepassing zullen zijn. Voor de nog in de nalatenschap aanwezige onroerende goederen ontstaat er als het ware een opduweffect naar een hogere schijf.

Schenking van uw roerend vermogen

Roerende goederen kunnen geschonken worden aan een vlak tarief van 3% (in rechte lijn en tussen partners) of 7% (alle andere personen). Deze schenkbelasting is echter enkel verschuldigd wanneer de schenkingsdocumenten worden aangeboden ter registratie. Dit is steeds het geval indien er een notariële schenkingsakte wordt opgemaakt.

Bepaalde roerende goederen kunnen echter ook onderhands geschonken worden middels handgift (kunstwerken, juwelen, gelden) of bankgift (effecten, gelden). Dergelijke giften moeten niet verplicht worden geregistreerd, zodat er ook geen schenkbelasting verschuldigd is. Enkel wanneer de schenker binnen de drie jaar na de hand- of bankgift overlijdt, zal er wel nog erfbelasting verschuldigd zijn.

Uw belastingbesparing

We hernemen ons voorbeeld. Peter schenkt zijn appartement aan de kust, alsook de helft van zijn effectenrekening middels notariële akte aan Daan en Romy.

Daan:

• Waarde onroerende goederen: € 150.000 – Schenkbelasting: € 4.500
• Waarde roerende goederen: € 125.000 – Schenkbelasting: € 3.750
• De totale waarde bedraagt € 275.000. Hierop is Daan € 8.250 schenkbelasting verschuldigd.

Ook hier geldt dezelfde rekensom voor Romy:

• Waarde onroerende goederen: € 150.000 – Schenkbelasting: € 4.500
• Waarde roerende goederen: € 125.000 – Schenkbelasting: € 3.750
• De totale waarde bedraagt € 275.000. Hierop is Romy € 8.250 schenkbelasting verschuldigd.

De totaal verschuldigde schenkbelasting bedraagt € 16.500. Wanneer Peter 5 jaar later komt te overlijden, zal de totaal verschuldigde erfbelasting zijn gedaald tot € 46.500. Rekening houdend met de betaalde schenkbelasting betekent dit een totale besparing van € 69.000!

Indien de effectenrekening middels niet-geregistreerde bankgift werd geschonken, was de totale besparing nog hoger geweest, namelijk € 76.500.

Overweegt u om een deel van uw vermogen reeds bij leven te schenken aan uw kinderen, echtgeno(o)t(e) of een andere begunstigde? Aarzel niet om ons te contacteren voor een weloverwogen advies. Onze Strategica-experten adviseren u, op basis van uw wensen en financiële situatie, over de juiste aanpak met een goede balans tussen fiscaal voordeel voor uw erfgenamen en behoud van controle over uw vermogen.