Hervorming auteursrechten

Sinds 1 januari 2023 is het fiscaal regime m.b.t. inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten grondig gewijzigd. De laatste jaren werd dit fiscaal gunstregime zeer ruim toegepast en behandeld als een volwaardig beloningssysteem in bepaalde sectoren, wat ver afstaat van de oorspronkelijke doelstelling van de wetgever in 2008. Een wetswijziging drong zich op.    

Inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten

Het toekennen van vergoedingen voor auteursrechten en naburige rechten is een vorm van alternatieve verloning. Wanneer u intellectuele of artistieke werken creëert, dan heeft u de mogelijkheid om uw prestaties te laten vergoeden als inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten.

Deze inkomsten worden tot een bepaald grensbedrag beschouwd als roerende inkomsten (max € 70 220 voor inkomstenjaar 2023) en onderworpen aan slechts 15% roerende voorheffing. Het overschrijdend gedeelte wordt steeds beschouwd als beroepsinkomen en is bijgevolg onderhevig aan de progressieve tarieven. Bovendien zijn enkel de netto-inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten belastbaar. U dient de bruto opbrengst te verminderen met de werkelijke kosten of bij gebrek hieraan kan u de forfaitaire kostenaftrek van 50% toepassen. 

Hervorming fiscaal stelsel

Met de voorgestelde wetswijziging wenst de regering terug te keren naar de oorspronkelijke doelstellingen van deze bijzondere regeling, namelijk een passende fiscaliteit voor de inkomsten uit artistieke werken, verkregen op wisselvallige en onregelmatige wijze. Om deze oorspronkelijke doelstelling te herstellen wordt het toepassingsgebied grondig beperkt. Ook worden er nieuwe grenzen toegevoegd. 

1. Beperking toepassingsgebied

In eerste instantie wordt het aantal auteursrechtelijke beschermde werken sterk ingeperkt. Initieel heerste er twijfel of bepaalde sectoren (bv IT) alsnog in aanmerking zouden komen voor dit fiscaal gunstregime. Op de plenaire vergadering van de Kamer in december 2022 werd bevestigd dat geen enkele sector uit de boot zou vallen.

Voorts wordt er een exploitatievereiste aan de vereisten toegevoegd. Dit houdt in dat de beschermde werken geëxploiteerd of daadwerkelijk gebruikt moeten worden.

Tot slot moet de belastingplichtige voortaan beschikken over een ‘kunstwerkattest’. Wanneer u dit niet heeft, dan moet u uw rechten op het beschermde werk overdragen of een licentie verlenen aan een derde voor publicatie, voor reproductie of voor openbare opvoering. Uw werk moet voor iedereen beschikbaar zijn. Zo komen bijvoorbeeld de plannen van een architect niet in aanmerking.

3. Grensbedragen

Het fiscaal gunstregime van auteursrechten wordt voortaan gebonden aan een aantal cumulatieve beperkingen en grensbedragen.

Vooreerst blijft het gekende absolute grensbedrag voor inkomsten uit auteursrechten overeind. Dit bedraagt € 70 220 voor inkomstenjaar 2023. Nieuw is de invoering van een relatieve beperking, die afgeleid werd uit de rulingpraktijk doorheen de jaren. De verhouding tussen inkomsten uit auteursrechten en de totale verloning wordt voortaan vastgesteld op 30/70. Met andere woorden, maximaal 30% van een verloning kan fiscaal beschouwd worden als inkomen uit auteursrechten, de overige 70% zal belast worden als beroepsinkomen. 

Laten we het illustreren aan de hand van een voorbeeld. Stel u geniet een totale verloning van € 220 000 waarvan € 70 000 aan inkomsten uit auteursrechten. De absolute grens van € 70 220 wordt hier gerespecteerd. Volgens de 30/70- regel kan er slechts € 66 000 in aanmerking genomen worden voor het gunstregime (30% x € 220 000) en geen € 70 000. Concreet zal er € 66 000 belast worden als inkomsten uit auteursrechten en € 154 000 als beroepsinkomen. 

Zelfs wanneer het absolute grensbedrag en de 30/70-regel gerespecteerd worden, is het alsnog mogelijk dat de inkomsten uitgesloten worden van het fiscaal gunstregime voor auteursrechten en naburige rechten. Er wordt namelijk nog een bijkomende grens ingevoerd om het wisselvallige en onregelmatige karakter van inkomsten uit auteursrechten te vrijwaren (de gemiddelde 4-grens). Als het gemiddelde inkomen uit auteursrechten van de vier vorige belastbare tijdperken hoger is dan het maximumbedrag van € 70 220 (inkomstenjaar 2023), dan kan u voor dit inkomstenjaar geen gebruik maken van het fiscaal gunstregime.

3. Overgangsmaatregel

Er wordt een overgangsperiode van 2 jaar voorzien om tot de 30/70-grens te komen. Voor inkomstenjaar 2023 geldt een 50/50-grens. Dit zal  geleidelijk aan dalen tot 40/60 voor inkomstenjaar 2024 en uiteindelijk 30/70 voor inkomstenjaar 2025.

Voor wie voortaan geen beroep meer kan doen op het fiscaal gunstregime, maar dat wel nog kon voor inkomstenjaar 2022, is er een overgangsregeling voorzien. U kan voor inkomstenjaar 2023 toch nog genieten van deze fiscaalvriendelijke regeling, maar in een beperkte vorm. Het absolute grensbedrag en bijhorende kostenforfait worden voor inkomstenjaar 2023 gehalveerd tot respectievelijk € 35 110 (i.p.v. € 70 220) en € 7 020 (i.p.v. € 14 042,50).

Conclusie

Het toepassingsgebied van dit fiscaal gunstregime werd opnieuw gedefinieerd om het gebruik ervan terug te brengen naar de oorspronkelijke doelstellingen van de wetgever in 2008.

Maakt u gebruik van deze techniek of wenst u te weten wat de wetswijziging voor u kan betekenen? Of heeft u hieromtrent nog vragen? Aarzel dan niet uw strategisch adviseur te contacteren.