Hoeveel bedraagt de erfbelasting voor mijn erfgenamen?
Om te kunnen bepalen hoeveel erfbelasting er verschuldigd is bij een overlijden, moet worden nagegaan welke verwantschap er is tussen de overledene en de erfgenaam. Voor dichte familie zoals de partner of de kinderen zijn de belastingtarieven lager dan voor broers en zussen of verre familieleden. Deze tarieven zijn bovendien progressief: hoe groter het erfdeel, hoe zwaarder de heffing.
Maar er gelden ook vrijstellingen en verminderingen in de erfbelasting. Ook hier speelt de verwantschapsband vaak een rol. Hierna bekijken we de verschillende tarieven in de Vlaamse erfbelasting en geven we kort mee welke de belangrijkste vrijstellingen en verminderingen zijn.
Tarieven in de rechte lijn en tussen partners
Echtgenoten, wettelijk samenwonende partners en de erfgenamen in de rechte lijn van de overledene erven aan de hierna volgende tarieven. Deze tarieven gelden ook voor feitelijk samenwonende partners indien zij minstens één jaar samenwoonden en een gemeenschappelijke huishouding voerden:
Tarieven erfbelasting Vlaanderen: rechte lijn & partners
- € 0 - € 50.000: 3%
- € 50.001 - € 250.000: 9%
- Meer dan € 250.000: 27%
Erfgenamen in de rechte lijn zijn: kinderen en (achter)kleinkinderen, ouders en (over)grootouders, stief- en zorgkinderen en ten volle geadopteerde kinderen. In bepaalde gevallen kunnen ook gewoon geadopteerde kinderen aan de tarieven in de rechte lijn erven.
Let wel: feitelijk samenwonende partners (die geen bloedverwanten zijn) en stief- en zorgkinderen erven niet automatisch van de overledene. Hiertoe dient een testament te worden opgemaakt!
De erfbelasting in de rechte lijn en tussen partners wordt afzonderlijk berekend per erfgenaam en er wordt tevens een onderscheid gemaakt tussen de roerende en de onroerende goederen.
Voorbeeld: Een vader heeft een zoon en een dochter. Bij zijn overlijden laat hij een woning na ter waarde van € 300.000 en € 50.000 op een zichtrekening. Deze goederen komen toe aan de zoon en dochter, elk voor de helft. Hoeveel erfbelasting is er verschuldigd?
Zoon | Dochter | ||||||
Waarde | Erfbelasting | Tarief | Waarde | Erfbelasting | Tarief | ||
Woning | € 50.000 | € 1.500 | 3% | € 50.000 | € 1.500 | 3% | |
€ 100.000 | € 9.000 | 9% | € 100.000 | € 9.000 | 9% | ||
€ 10.500 | € 10.500 | ||||||
Zichtrekening | € 25.000 | € 750 | 3% | € 25.000 | € 750 | 3% | |
Totale erfbelasting | € 11.250 | € 11.250 |
De erfbelasting op de woning bedraagt per erfgenaam € 10.500 terwijl dit op de zichtrekening € 750 bedraagt. Dit betekent dat zowel de zoon als de dochter € 11.250 aan erfbelasting verschuldigd zijn.
Tarieven tussen broers en zussen
De tarieven die gelden tussen broers en zussen zijn als volgt:
Tarieven erfbelasting Vlaanderen: broers & zussen
- € 0 - € 35.000: 25%
- € 35.001 - € 75.000: 30%
- Meer dan € 75.000: 55%
Bij broers en zussen wordt de erfbelasting wel afzonderlijk berekend per erfgenaam, maar wordt er geen opsplitsing gemaakt tussen het roerend en het onroerend vermogen.
Voorbeeld: Een vrouw heeft geen kinderen en geen partner. Haar enige erfgenamen zijn haar twee zussen. Bij haar overlijden laat zij een woning na ter waarde van € 300.000 en € 50.000 op een zichtrekening. Deze goederen komen toe aan haar twee zussen, elk voor de helft. Hoeveel erfbelasting is er verschuldigd?
Zus1 | Zus2 | ||||||
Waarde | Erfbelasting | Tarief | Waarde | Erfbelasting | Tarief | ||
Woning + Zichtrekening |
€ 35.000 | € 8.750 | 25% | € 35.000 | € 8.750 | 25% | |
€ 40.000 | € 12.000 | 30% | € 40.000 | € 12.000 | 30% | ||
€ 100.000 | € 55.000 | 55% | € 100.000 | € 55.000 | 55% | ||
Totale erfbelasting | € 75.750 | € 75.750 |
De progressieve tarieven zijn hier hoger dan de tarieven in de rechte lijn en tussen partners. Aangezien er ook geen opsplitsing wordt gemaakt tussen het roerend en het onroerend vermogen, loopt de successiekost snel op. Beide zussen dienen elk € 75.750 aan erfbelasting te betalen.
Tarieven tussen anderen
De tarieven die gelden tussen alle anderen zijn als volgt:
Tarieven erfbelasting Vlaanderen: alle anderen
- € 0 - € 35.000: 25%
- € 35.001 - € 75.000: 45%
- Meer dan € 75.000: 55%
De tarieven worden toegepast op de totale nalatenschap. Ook hier wordt er geen opsplitsing gemaakt tussen het roerend en het onroerend vermogen. Elke erfgenaam betaalt een deel van de erfbelasting in verhouding tot zijn ontvangen deel van de nalatenschap.
Voorbeeld: Een man heeft geen kinderen en geen partner. Zijn enige erfgenamen zijn een tante en een oom. Bij zijn overlijden laat hij een woning na ter waarde van € 300.000 en € 50.000 op een zichtrekening. Deze goederen komen toe aan zijn tante en oom, elk voor de helft. Hoeveel erfbelasting is er verschuldigd?
Waarde | Erfbelasting | Tarief | ||
Woning + Zichtrekening |
€ 35.000 | € 8.750 | 25% | |
€ 40.000 | € 18.000 | 45% | ||
€ 275.000 | € 151.250 | 55% | ||
Totale erfbelasting | € 178.000 | |||
Tante: € 89.000 & Oom: € 89.000 |
De progressieve tarieven worden losgelaten op de totale nalatenschap, ongeacht het aantal erfgenamen of welke goederen (roerend of onroerend) deel uitmaken van de nalatenschap. De totale successiekost bedraagt € 178.000, waarvan zowel de tante als de oom elk de helft verschuldigd zijn.
Enkele vrijstellingen en verminderingen
1/ Langstlevende partner
De gezinswoning kan vrij van erfbelasting vererven aan de langstlevende partner. Zo wordt vermeden dat men bij een overlijden de gezinswoning dient te verkopen om de verschuldigde erfbelasting te kunnen betalen en heeft de langstlevende toch nog woonzekerheid. Feitelijk samenwonende partners kunnen enkel van deze vrijstelling genieten indien zij op het moment van overlijden minstens drie jaar met elkaar samenwoonden en een gemeenschappelijke huishouding voerden.
Daarbovenop wordt ook de eerste schijf van € 50.000 roerend vermogen voor de langstlevende partner vrijgesteld. Dit betekent een concrete besparing van € 1.500.
2/ Kinderen jonger dan 21 jaar
Kinderen jonger dan 21 jaar kunnen genieten van een belastingvermindering van € 75 voor elk volledig jaar dat nog moet verlopen tot de leeftijd van 21 jaar wordt bereikt. Ook de door de overlevende echtgenoot of samenwonende partner verschuldigde rechten worden verminderd met de helft van de verminderingen die de gemeenschappelijke kinderen genieten.
Kinderen jonger dan 21 jaar die hun laatste ouder verliezen (en dus achterblijven als weeskind) kunnen ook genieten van een vrijstelling van erfbelasting. De vrijstelling geldt voor het verkregen aandeel in de gezinswoning waar de ouder gedomicilieerd was op moment van overlijden en voor € 75.000 roerend vermogen.
3/ Klein erfdeel
Erfgenamen in de rechte lijn en partners kunnen genieten van een belastingvermindering indien hun netto-erfdeel kleiner is dan € 50.000. Deze vermindering wordt berekend aan de hand van een formule en bedraagt maximaal € 500. Bij een erfdeel van € 12.500 of minder zal er door de vermindering zelfs geen erfbelasting meer verschuldigd zijn.
Ook indien de erfgenamen broers, zussen of anderen zijn, gelden er verminderingen voor kleine erfdelen. Het bedrag van de vermindering wordt eveneens berekend aan de hand van verschillende formules, afhankelijk of het erfdeel kleiner is dan € 18.750 of groter is dan € 18.750, maar kleiner of gelijk is aan € 75.000.
Wij staan u graag bij met onze expertise!
Er bestaan nog andere vrijstellingen en verminderingen. Hoeveel erfbelasting uw erfgenamen uiteindelijk zullen verschuldigd zijn, hangt dan ook af van verschillende factoren.
Strategica analyseert uw unieke situatie en luistert naar uw specifieke wensen om een successieplanning uit te werken die u en uw erfgenamen kosten en zorgen bespaart. Neem vrijblijvend contact op als u vragen heeft over het regelen van uw nalatenschap of een gepersonaliseerde analyse wenst.
Wilt u liever eerst nog wat informatie verzamelen? Schrijf u in voor onze webinar of voor één van onze regionale voordrachten bij u in de buurt. Contacteer ons vrijblijvend voor de data en locaties van de voordrachten.
Meer lezen?
Ontdek meer van onze nieuwsartikels omtrent successieplanning.
Blijf goed op de hoogte van de actualiteit over financiële planning. Schrijf u in voor onze maandelijkse nieuwsbrief.
Neem deel aan onze infosessies
De Strategica-experten komen regelmatig aan het woord tijdens onze gratis regionale en online infosessies over de verschillende domeinen van financiële planning.
Niet gevonden wat u zocht?
Maak een afspraak voor een vrijblijvend introductiegesprek. Dit gesprek kan ook online doorgaan. Onze financiële experten luisteren aandachtig naar uw vragen en geven u concreet advies.
Aan een introductiegesprek zijn geen kosten of voorwaarden verbonden. U houdt er hooguit enkele nuttige tips omtrent uw vraag aan over.
Vragen? Laat het ons weten!
Onze financiële experten staan graag tot uw dienst.