Trouwen op maat: Ontdek het nieuwe huwelijksvermogensrecht

Op 1 september 2018 is een vernieuwd huwelijksvermogensrecht in werking getreden. Deze hervorming beoogt meer duidelijkheid, solidariteit en rechtszekerheid. Wat moet u daarover precies weten? De belangrijkste wijzigingen worden hierna kort toegelicht.

Verfijning van de regels van het wettelijk stelsel

Indien u op vandaag huwt zonder huwelijkscontract, valt u automatisch onder het wettelijk stelsel. Dit stelsel omvat het eigen vermogen van de echtgenoten apart en het gemeenschappelijk vermogen.

Tot het eigen vermogen behoren al de goederen die u reeds bezat voor het huwelijk. Daarnaast zullen ook de tijdens het huwelijk verkregen goederen uit schenking of erfenis en de goederen gebruikt voor de uitoefening van uw beroepsactiviteit tot het eigen vermogen behoren.

Alle goederen en beroepsinkomsten die u tijdens het huwelijk heeft verkregen, de inkomsten van eigen goederen en de goederen waarvan niet kan bewezen worden dat ze eigendom zijn van één van de echtgenoten, behoren tot het gemeenschappelijk vermogen.

Toch bestaat er op vandaag twijfel m.b.t. bepaalde goederen dewelke niet altijd even eenvoudig onder bovenstaande categorieën kunnen worden ondergebracht. Het betreft o.a. individuele levensverzekeringen, schadevergoedingen, beroepsgoederen en aandelen. Het nieuwe huwelijksvermogensrecht probeert deze onduidelijkheid uit de wereld helpen.

Denk hierbij aan volgend voorbeeld: Jan en Lore zijn recent gehuwd onder het wettelijk stelsel. Jan is echter reeds vele jaren zelfstandige en heeft een vennootschap dewelke voor het huwelijk werd opgericht. De aandelen komen dus toe aan zijn eigen vermogen.

Indien Jan zichzelf een loon uitkeert van € 50.000 per jaar, dan behoort dit loon tot de huwgemeenschap. Dit is immers een beroepsinkomen.

Beslist Jan echter om zichzelf geen loon uit te keren, en deze gelden jaarlijks op te potten in de vennootschap, dan zal dit tot het eigen vermogen behoren. De aandelen stijgen immers in waarde, en deze komen hem toe.  

Deze situatie is in strijd met het principe van solidariteit van het wettelijk stelsel. Op basis van de nieuwe wet is de zelfstandige echtgenoot bij een ontbinding van het huwelijk een vergoeding verschuldigd aan het gemeenschappelijk vermogen. Deze vergoeding is gelijk aan de beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen had kunnen ontvangen, indien het beroep niet via de vennootschap was uitgeoefend.

Aankoop onroerend goed door ongehuwde samenwoners

Het nieuwe huwelijksvermogensrecht geeft samenwoners de mogelijkheid om in de aankoopakte te voorzien dat ze een ‘anticipatieve inbreng’ wensen te doen, voor het geval ze ooit zouden huwen.

Dit zorgt ervoor dat het onroerend goed dat samenwoners voor het huwelijk in onverdeeldheid hebben aangekocht, bij een later huwelijk automatisch tot het gemeenschappelijk vermogen zal behoren, zonder opnieuw langs de notaris te gaan. Dit leidt tot een besparing van notariskosten.

Correcties op de regels voor stelsels van scheiding van goederen

Bij echtgenoten gehuwd met scheiding van goederen, wordt geen gemeenschappelijk vermogen opgebouwd tijdens het huwelijk. Elke echtgenoot heeft een eigen vermogen.

Vaak kiest men voor het stelsel van scheiding van goederen wanneer één van de partners zelfstandig is. Op die manier kan de zelfstandige zijn partner beschermen tegen schuldeisers, bijvoorbeeld in geval van faillissement. Wanneer één van de partners ervoor kiest om zijn carrière opzij te zetten om bijvoorbeeld voor het gezin te zorgen, dan bestaat het risico dat deze laatste in de kou blijft staan ingeval van ontbinding van het huwelijk (bijvoorbeeld door echtscheiding).

Hieraan wordt tegemoet gekomen door een nieuw huwelijksstelsel in te voeren, het stelsel van scheiding van goederen met verrekening van aanwinsten. Bij de opmaak van het contract spreken partners af hoeveel procent de andere krijgt ingeval van ontbinding van het huwelijk. Zo is de financieel sterkere partner een vergoeding verschuldigd aan de financieel zwakkere partner, waardoor deze toch in de beroepsinkomsten van de financieel sterkere partner deelt.

Daarnaast is voorzien in de mogelijkheid om in het huwelijkscontract een rechterlijke billlijkheidscorrectie op te nemen. Op basis van deze clausule heeft de financieel zwakkere partner de mogelijkheid om voor de rechter een deel van de aanwinsten van de ex-partner te ontvangen.

De notaris is hierbij verplicht om de echtgenoten te wijzen op de gevolgen van het gekozen huwelijksstelsel en de hiervoor vermelde mogelijkheden toe te lichten.

Positie langstlevende partner

Bij nieuw samengestelde gezinnen zijn er meer mogelijkheden om het erfrecht van de langstlevende echtgenoot te beperken. Echtgenoten met kinderen uit een vorige relatie kunnen elkaars erfrechten beperken, maar tot voor kort had de langstlevende steeds recht op minstens het vruchtgebruik van de gezinswoning en het daarin aanwezige huisraad. Voortaan kunnen echtgenoten overeenkomen om ook het vruchtgebruik op de gezinswoning en het daarin aanwezige huisraad te ontnemen en kunnen ze elkaar dus volledig onterven. In dat geval geniet de langstlevende enkel nog een tijdelijk recht van bewoning.

Inwerkingtreding

De bepalingen van het nieuw huwelijksvermogensrecht zijn van toepassing op huwelijken die na 1 september 2018 zijn gesloten en op alle wijzigingen van het huwelijksvermogensstelsel na die datum.

Voor echtgenoten die gehuwd waren op het ogenblik van de inwerkingtreding van de wet en waarvan het huwelijksvermogensstelsel wordt ontbonden na de inwerkingtreding, zijn bijzondere overgangsbepalingen voorzien.

Trouwen is een grote stap en een belangrijke keuze in ieders leven. Zorg niet alleen voor een ring op maat, maar ook voor een juist huwelijksstelsel, indien wenselijk aangevuld met een huwelijkscontract of testament, specifiek op uw maat uitgewerkt. Strategica staat u graag met raad en daad bij, voor tijdens (of zelfs na) het huwelijk.

Bent u er nog niet uit of u liever wil huwen dan wel samenwonen? Lees alvast ons artikel hieromtrent.